SEO raporlama nedir, nasıl yapılır, ne işe yarar?
SEO Raporlama kavramını, dijital pazarlama evrenindeki bir yolculuk rehberi gibi düşünün. Nasıl ki bir otomobil yolculuğuna çıkmadan önce haritaya bakıp hangi rota daha az trafik barındırır, hangi mola noktalarında yakıt ve yiyecek imkânı vardır diye kontrol ediyorsanız, SEO Raporlaması da web sitenizin internetteki yolculuğunda benzer bir kılavuzluk üstlenir. Ancak bu kılavuzluk, sadece siteyi birkaç metrik üzerinden özetlemekten ibaret değildir; aksine, stratejik kararlar almanızı sağlayacak derin analiz ve verilere dayalı sezgiler (insight) üretir.
SEO raporlama işlemini, yalnızca çalıştığınız kişi veya ajanstan bilgi almak gibi düşünmeyin. Bu size bir saha araştırması anketi olarak da faydalı olacaktır. Müşterileriniz ve potansiyel kitlenin nasıl davrandığını ve ne beklediğini ölçmek bakımından da bu raporlar son derece önemlidir.
SEO Raporlaması Neden Önemlidir?
SEO Raporlaması’nı, gözü kapalı uçuş yapan bir pilotun kokpitte aniden önüne açılan koca bir dijital gösterge paneli gibi düşünün. Kokpitte hız, irtifa, yakıt seviyesi, hava durumu gibi veriler olmadan sadece sezgiyle gitmek mümkün olsa da (kısa vadede belki), uzun vadede çakılma riski çok büyük. Çünkü hangi rüzgârın nereden eseceğini, uçağın motorunun ne kadar sağlıklı çalıştığını veya bir sonraki hava sahasında nasıl bir türbülans olduğunu ancak veriler sayesinde anlarsınız. İşte SEO Raporlaması da aynen bu şekilde, size “site hızı, organik trafik, CTR, dönüşüm oranı, backlink profili, anahtar kelime sıralaması” ve benzeri yüzlerce metriği bir bakışta sunar.
Bu raporlar aynı zamanda “vakti zamanında şunu yaptık, 3 ay sonra şu kadar trafik artışı gördük” gibi geriye dönük değerlendirmeyi de kolaylaştırır. Çünkü SEO, anlık sonuç vermek yerine zamana yayılan bir stratejidir. İki hafta önce yaptığınız bir teknik iyileştirmenin ya da yeni bir içerik kümesinin sonucunu bir ay sonra görürsünüz. Bu sonucu doğru şekilde yakalayıp yorumlayabilmek de sağlam bir rapor süreciyle mümkün olur.
Veri Toplamanın İncelikleri
SEO Raporlaması’nın belki de en kritik ayağı veri toplamaktır. Çünkü siz ne kadar görkemli analiz araçlarına sahip olursanız olun, veri kalitesi düşükse raporun da kalitesi düşer. Bunu, bulanık mercekle baktığınız manzaranın çarpık görünmesine benzetebiliriz. Manzara orada duruyordur, ama siz net göremediğiniz için yanlış tahminlerde bulunursunuz. Özetle “çöp girerse, çöp çıkar” (Garbage In, Garbage Out) prensibi burada da devrede.
Google Analytics 4 (GA4)
Artık Universal Analytics devri yavaş yavaş kapanıyor, GA4 devri iyice yerleşti. GA4 ile veri toplama mantığı biraz değişti. Olay temelli (event-based) bir izleme yapısı getiriyor, bu da dönüşümlerden kullanıcı davranışına kadar birçok metriği daha esnek şekilde toplama imkânı sunuyor. Eskiden “Oturum” (session) tabanlı yapılarda tam olarak yakalayamadığımız bazı mikro etkileşimleri (örneğin bir videonun hangi süresine kadar izlendiği) daha rahat ölçebiliyoruz. Bu verileri SEO raporlarına aktarırken de çok kıymetli içgörüler elde edebiliyoruz.
Google Search Console
Search Console, Google’ın web yöneticilerine sağladığı en önemli raporlama araçlarından biri. Geriye dönük 16 aya kadar arama sorgularını, tıklamaları, gösterimleri, ortalama sıralamayı ve CTR’ı görebiliyorsunuz. Ayrıca dizin kapsamı sorunları, mobil uyumluluk hataları, manuel işlemler gibi konularda da veri sağlıyor. Özellikle organik tıklamalar ve ortalama sıralama trendlerini zaman içinde izlemek, hangi sayfaların SERP’te (arama motoru sonuç sayfası) daha iyi performans gösterdiğini anlamak için çok değerli.
Üçüncü Taraf SEO Araçları
Semrush, Ahrefs, Moz, Screaming Frog, Sitebulb gibi araçlar da SEO Raporlaması için verileri farklı boyutlarıyla sunabiliyor. Özellikle backlink analizi, anahtar kelime rekabet analizi, teknik site taraması (crawl), rakip analizi gibi konularda bu araçlara sıkça başvuruyoruz. Örneğin Ahrefs üzerinden sitenizin toplam backlink profilini, hangi alan adlarından link aldığınızı, en çok referans link gelen sayfaları, kaybettiğiniz linkleri vb. incelerken, Semrush ile organik arama performansı, rakip kıyaslaması ve hatta PPC kampanyalarla entegre raporlar oluşturulabiliyor. Buradaki verileri toplarken, sık sık güncellemeler yapmak lazım ki sitenizdeki değişimleri anlık veya haftalık düzeyde yakalayabilesiniz.
Diğer Veri Kaynakları
Sosyal Medya İstatistikleri: Sosyal medya platformlarında organik veya berberinde sponsorlu paylaşımlarınızın trafiğe etkisini ölçmek de önemlidir. Gerçi bu konunun SEO ile direkt ilgisi tartışmalı olabilir ama genel dijital pazarlama raporlamasında büyük resme katkı sunar.
CRM Sistemleri: Eğer e-ticaret sitesiyseniz veya lead (potansiyel müşteri) toplayan bir yapınız varsa, dönüşümleri CRM ile entegre etmek, SEO kaynaklı kullanıcıların satışa dönüş oranlarını incelemek de ciddi anlamda karar almanızı kolaylaştırır.
Sunucu Log Dosyaları: Teknik SEO tarafında, Googlebot veya diğer arama motoru botlarının siteyi nasıl taradığını öğrenmek için log analizi yapmak hayli kıymetli. Mesela 404 hatasına sıkça düşen bot isteklerini ya da tarama bütçesinin gereksiz sayfalara harcanıp harcanmadığını anlayabilirsiniz.
Analiz ve Yorumlama: Verileri Anlamlı Kılmak
Veri topladınız, peki bu verileri nasıl anlamlandıracaksınız? Sizi 3-4 milyar satırlık bir Excel tablosuyla baş başa bıraksak, elinizdeki ham veriden anlamlı bir strateji oluşturmak kolay mı? Bir nebze belki, ama çoğu zaman hayır. Veriyi analiz edip içinden bir hikâye çıkarmak gerekir. İşte SEO Raporlaması’nın en can alıcı noktası da burası.
Eğilimleri (Trendleri) Yakalayın
Diyelim ki son 6 ayın organik trafik verisini haftalık bazda grafiğe döktünüz. Grafikte bir iniş-çıkış trendi gözlemlemek, anlık değerlerden daha kritik olabilir. Mesela Haziran ayı ortasında büyük bir Google çekirdek algoritma güncellemesi (Core Update) geldi ve organik trafiğinizde ciddi bir düşüş yaşandı. O zaman “Haziran 15’ten itibaren neden 3 hafta boyunca trafik düştü, sonra birden neden yükseldi?” sorusunu sormanız gerekir. Belki Google, sizin sitenizdeki E-A-T (Expertise, Authoritativeness, Trustworthiness) sinyallerini yetersiz buldu, belki içeriğinizin özgünlüğüyle ilgili bir sıkıntı vardı. Burada rapor size sadece düşüş veya yükseliş değil, hangi sayfaların etkilendiğini, hangi anahtar kelimelerin pozisyon kaybettiğini veya kazandığını da gösterecektir. Böylece önlem alabilir veya stratejinizi güncelleyebilirsiniz.
Metrik Korelasyonlarını İnceleyin
Bazen tek bir metrik her şeyi anlatamaz. Örnek: Organik trafik artmış olabilir ama dönüşüm oranı düşmüşse, siz bu artışı kutlayamayabilirsiniz. Çünkü belki de yanlış kitleyi çekiyorsunuz. Burada iki veya daha fazla metriği birlikte incelemek gerekiyor.
Matematiksel olarak korelasyon analizi (Pearson r, Spearman’s Rank vb.) kullanarak “sayfa yüklenme hızı” ile “ortalama oturum süresi” arasında bir ilişki var mı diye bakabiliriz. Diyelim ki bir formül atayalım.
Burada X , sayfa yüklenme hızını; Y ise ortalama oturum süresini temsil etsin. Yüksek pozitif korelasyon, “site hızlandıkça insanlar daha çok vakit geçiriyor” gibi bir ilişkiyi işaret edebilir. Elbette her zaman korelasyon, nedensellik anlamına gelmez; ama yine de SEO raporlamasında çok faydalı bir bakış açısı sunar.
Makro ve Mikro Dönüşümleri Ayrıştırın
Her ziyaretçi anında ürün satın almaz ya da form doldurmaz. Ancak alt etkileşimleri (mikro dönüşümler) izlemek, gelecekteki makro dönüşümlere dair tahmin yapmaya yardımcı olur. Örneğin blog yazılarınızın okunma oranı, e-postaya abone olma oranı, ürün sayfalarında geçirilen süre gibi mikro dönüşümler, kullanıcıların satın alma yolculuğunda hangi aşamada olduğunu gösterebilir. Raporlamada bu mikro dönüşümlere de yer vermek, “gelecekte ne kadar potansiyel müşterimiz var” sorusunu cevaplamak için önem taşır.
Rakip Analiziyle Fark Yaratın
SEO raporunda kendi sitenizin verilerine bakmak değerli, ancak rakip sitelerin durumunu incelemeden eksik kalırsınız. Rekabette neredesiniz, rakipler hangi anahtar kelimelerde güçleniyor, hangi sayfalar onlara trafik akışı sağlıyor gibi soruların cevabı, sizin “Nasıl daha iyi olabilirim?” stratejinizi şekillendirir. Burada Semrush veya Ahrefs gibi araçların “Domain vs. Domain” ya da “Content Gap” (içerik açığı analizi) gibi özelliklerinden faydalanmak mümkün. Örneğin rakip sitenin son üç ayda aldığı backlink’leri inceleyip, hangi otoriter yayınlar onlara link vermiş, orada bizim yer alma şansımız var mı diye sorgulamak, link inşası stratejisine yön verir.
SEO Raporunun Temel Bileşenleri
Elbette her rapor, her ekip veya her işletme için farklı olabilir. Ancak temel olarak şu bölümler genelde bir SEO raporunda bulunur:
Organik Trafik Verileri
Ziyaretçi sayısı, trafik kaynakları, coğrafi dağılım, yeni vs. geri dönen kullanıcılar vb.
Anahtar Kelime Sıralamaları
Hangi kelimelerde hangi sıradasınız, zaman içindeki değişimleri neler?
Dönüşüm Oranları
E-ticaret sitelerindeki satışlar, lead toplayan sitelerdeki form doldurma oranları vb.
Teknik Site Sağlığı
Sayfa yüklenme hızı, tarama hataları, mobil uyumluluk, yapılandırılmış veri (schema) hataları vb.
Backlink Profili
Toplam backlink sayısı, alan adı otoritesi (Domain Authority), kaybedilen/kazanılan backlink trendleri vb.
Rekabet Analizi
Rakiplerin sıralamaları, trafik tahminleri, içerik stratejileri, backlink güçleri vb.
İyileştirme Önerileri: Hangi sayfalarda optimizasyon gerekir, hangi teknik sorunlar önceliklidir, içerik tarafında nasıl bir strateji izlenmeli vb.
Bu maddeler arasında geçişkenlik olduğunun altını çizelim. Yani teknik site sağlığı kötü olan bir sayfanın anahtar kelime sıralaması da düşebilir, backlink alamayabilir. Bu yüzden SEO raporlamasında modüler bir yapı olsa da bütünsel yaklaşmak şart.
Teknik SEO Raporlamasının Derin Suları
Teknik SEO, site altyapısını arama motorlarının anlayacağı ve kullanıcıların hızlı, sorunsuz deneyimleyeceği hale getirme sürecidir. Yıllar önce mobil uyumluluk çok da önemsenmezdi, çünkü kullanıcıların çoğu masaüstünden gelirdi. Fakat akıllı telefon devrimiyle Google da mobil uyumluluğu bir sıralama faktörü olarak sundu. Şimdi mobilde sorun yaşayan siteler geriye düşebiliyor.
Teknik SEO raporlamasında nelere dikkat edilmeli?
Site Hızı: PageSpeed Insights, Lighthouse, GTmetrix gibi araçların verilerini karşılaştırarak bir ortalama veya skor oluşturabilirsiniz. Örneğin LCP (Largest Contentful Paint) değeri 2.5 saniyenin altındaysa “Yeşil bölge”desiniz, 4 saniyenin üzerindeyse “Kırmızı bölge”ye girdi demektir. Raporlarda bu metrikleri trend şeklinde vermek, “Son 3 ayda LCP ortalaması 3.2’den 2.9’a düştü” demek, başarı hikâyesini de görünür kılar.
Tarama ve Dizin Sorunları: Google Search Console’daki “Coverage” raporunu çekerek 404 hataları, yönlendirme döngüleri, tarama engeli olan sayfalar gibi konuları listelemeniz önemli. Burada bulduğunuz hataları, “kritik” ve “orta öncelik” şeklinde sınıflandırıp raporda belirtmek iyi bir pratik.
Mobil Uyumluluk ve Kullanıcı Deneyimi: Mobil uyumluluk hatası olan sayfaların sayısını, ne tür hatalar olduğunu raporda belirtmek şart. Kullanıcıların mobilde yaşadığı sıkıntıları tespit etmezseniz, organik trafiğinizde kaçırdığınız fırsatlar büyüyebilir.
Yapılandırılmış Veri (Schema Markup): Rich Snippet (zengin sonuç) elde etmek için ürün, makale, organizasyon, inceleme (review) vb. gibi schema türlerini doğru uygulayıp uygulamadığınızı raporda gösterin. Arama motorlarında “yıldızlı sonuçlar” almak, tıklanma oranını (CTR) artırabildiği gibi güvenilirliği de pekiştirir.
Teknik SEO raporlama sürecinde sıkça yapılan bir hata, her şeyi bir anda çözmeye kalkışmaktır. Oysa ki bazen binlerce 404 hatası olduğunu görürsünüz, orada önceliklendirme yapmak mühim. “En çok trafik alan veya gelecek vaat eden sayfalara yönelik hatalar önce düzeltilsin” gibi bir yaklaşım hem zaman yönetimi hem de etki açısından doğru olabilir. Bu önceliklendirmeyi raporda açıkça belirtmek, yönettiğiniz ekiplere veya müşterinize daha net bir yol haritası sunar.
Backlink Raporlaması: Güç ve Risk Dengesi
Backlink, SEO dünyasının en eski faktörlerinden biri olmasına rağmen hâlâ çok önemlidir. Fakat 2012’deki Google Penguin güncellemesiyle birlikte backlink kalitesi niceliğinden daha fazla öne çıktı. “Çok sayıda vasat ya da spam link” yerine “daha az ama kaliteli, otoriter siteden gelen link” daha değerlidir.
Backlink Profili Analizi
Toplam Backlink Sayısı ve Alan Adı Çeşitliliği: 10.000 linkiniz olabilir ama bunların 9.990’ı tek bir alan adından geliyorsa, bu sağlıklı bir profil olmayabilir. Raporlarda “Referring Domains” (bağlantı veren alan adları) sayısını ve çeşitliliğini göstermek kritiktir.
Kalite Ölçütleri
Moz’un Domain Authority (DA) metriği, Ahrefs’in Domain Rating (DR) metriği veya Semrush’ın Authority Score’u gibi otorite puanlarına bakarak, linklerin genel kalitesini anlatabilirsiniz.
Spam Skoru ve Zararlı Linkler
Hani “güzel bir meyve sepetinde çürük bir elma” varsa tüm sepete zarar verebilir ya, backlink tarafında da benzer. Spam sitelerden gelen linkler, SEO performansınızı baltalayabilir. Raporlarda bunları tespit edip disavow (geçersiz kılma) işlemi önerisinde bulunmak önem taşır.
Rakiplerin Backlink Kaynakları
Rakibinizin hangi medya kuruluşlarından, bloglardan, sektörle ilgili forumlardan link aldığını inceleyerek strateji geliştirebilirsiniz. Bu da “Rakip şu haber sitesinde röportaj vermiş, biz de benzeri bir PR çalışması yapabilir miyiz?” gibi düşünceler doğurur.
Geçmişte Yapılan Hatalar
Eskiden SEO ajanslarının, binlerce “yan sanayi” blog linki, forum profili, imza linki gibi manipülatif tekniklerle sıralama kazandırdığı dönemler oldu. Sonra Penguin güncellemesiyle çakılma yaşayan siteler gördük. Bundan ders almak gerekir. “Eskiden şöyle yapıyorduk, işe yarıyordu” diye düşünenler, algoritmaların değiştiğini unutuyor. Raporlarda da bu değişimin altını çizip, “Artık şu tip linkler riskli ve spam filtresine takılabilir, lütfen bu yola girmeyelim” diyerek müşteriyi veya ekibi uyarmak iyi bir yaklaşım.
Anahtar Kelime Sıralaması İzlemenin İncelikleri
Anahtar kelime takibi, SEO raporlamasının belkemiğidir. Fakat tek başına “Şu kelimede 3. sıradan 5. sıraya düştük” demek pek bir anlam ifade etmeyebilir. Çünkü kelimenin aranma hacmi, sezonluk dalgalanmalar, rekabet düzeyi, lokal aranma farkları gibi çok sayıda değişken var.
Kelime Grupları Oluşturma
“Bilgisayar parçaları” satan bir site örneğinde, “anakart fiyatları”, “ekran kartı incelemesi”, “gaming laptop” gibi farklı nişler olabilir. Bu nişlere göre anahtar kelimeleri gruplandırıp, her bir grup için ayrı rapor sunmak daha mantıklıdır.
Konum Bazlı Takip
Türkiye genelindeki sıralamayla İstanbul, Ankara gibi spesifik bölgelerdeki sıralamalar farklı olabilir. Eğer yerel SEO yapıyorsanız veya fiziksel mağazalarınız varsa, lokasyon bazlı takip hayli önemli.
SERP Özelliklerini Gözetme
Bazı arama sonuç sayfalarında “People Also Ask (İnsanlar Bunları da Sordu)”, “Featured Snippet”, “Video sonuçları” gibi özel SERP alanları vardır. Sizin siteniz belki 3. sırada görünüyor ama aslında sayfanın epey altında kalıyor olabilir. Raporlarda “Featured Snippet kazanma” veya “People Also Ask kutusunda çıkma” gibi hedefleri de izlemek mümkün.
Zaman Serisi Analizi
Kelimenin “Ekim ayında sıralamada 5 sıra gerilemesi” belki mevsimsel bir duruma bağlı olabilir. Bunu yanlış okuyup “SEO çalışmamız kötü gidiyor” demek hatalı olur. Bazen bir e-ticaret sitesinde “yılbaşı hediyeleri” temalı anahtar kelime, Ocak ayı sonrasında doğal olarak düşüşe geçecektir. Raporlama bunu trend bazında sunmalıdır.
Kullanıcı Davranışları ve Deneyim Ölçümleri
Kullanıcıların siteyle etkileşimi, SEO başarısını derinden etkiler. Google’ın RankBrain gibi yapay zekâ temelli sistemleri, kullanıcıların sitedeki davranışlarına (ötede durma süresi, tıklanma oranı, hemen çıkma oranı vb.) giderek daha fazla önem veriyor.
Click-Through Rate (CTR)
Google Search Console üzerinden sayfa bazında, sorgu bazında CTR değerlerini görebilirsiniz. Ortalama CTR’nız düşükse, başlık ve açıklama (title & meta description) optimizasyonuna odaklanmak gerekebilir.
Hemen Çıkma Oranı (Bounce Rate)
Ziyaretçinin geldiği gibi tek sayfa görüntüleyip çıkması yüksekse, içeriğin ziyaretçiyi tatmin etmediğini, sayfa yükleme hızında veya tasarımda sorun olduğunu veya ziyaretçinin beklentisini karşılamadığınızı gösteriyor olabilir.
Ortalama Oturum Süresi
Kullanıcıların ortalama ne kadar süre kaldığı, içeriğin ne kadar ilgi çekici olduğunu belli ölçüde gösterir. Video içeriği olan sayfalarda bu süre genelde uzar. Yetersiz içeriği olan sayfalarda kısalır.
Sayfada Kaydırma (Scroll Depth)
GA4 veya diğer araçlarla, kullanıcıların sayfada ne kadar aşağıya indiğini ölçmek mümkün. İçerik uzun olsa bile kimse okumuyorsa, belki paragraf düzeni veya bilgi sunma biçimi daha iyileştirilmelidir.
Raporlarda bu tür kullanıcı davranışlarına yönelik verileri sunmak, “Sitenin kullanıcı dostu mu değil mi?” sorusuna yanıt verir. Esas amaç arama motorlarının gözündeki itibarınızı yükseltmenin yanı sıra, gerçek insanların da memnuniyetini sağlamaktır.
Core Web Vitals ve Kullanıcı Deneyimi
Core Web Vitals (CWV), Google’ın kullanıcı deneyimini ölçmek için tanıttığı üç temel metrikten oluşur.
- Largest Contentful Paint (LCP): Sayfanın ana içeriğinin ne kadar sürede yüklendiğini ölçer.
- First Input Delay (FID): Kullanıcının sayfayla etkileşime girebilmesi için geçen süredir.
- Cumulative Layout Shift (CLS): Sayfa yüklenirken öğelerin yer değiştirmesini ve kullanıcının tıklama veya okuma deneyimini bozmasını ölçer.
Bu üç metrikte “iyi” skorlar elde etmek, Google nezdinde sitenizin “kullanıcı dostu” olduğuna dair güçlü bir sinyal gönderebilir. Raporlarda CWV değerlerini düzenli takip etmek ve iyileştirmeleri not etmek önemli.
Rapor Otomasyonu ve Veri Entegrasyonu
Tek tek Google Analytics, Search Console, Semrush, Ahrefs, Screaming Frog gibi kaynaklardan veri alıp Excel’de birleştirmek, tablo oluşturmak, grafikleri güncellemek tam bir kabusa dönüşebilir. Zamanla hatalar, veri tutarsızlıkları ve güncelleme zorlukları çıkabilir. İşte bu noktada otomasyon devreye girer.
API Entegrasyonları: Semrush, Ahrefs, Google Analytics, Google Search Console gibi platformların API’lerini kullanarak verileri otomatik çekebilir, Google BigQuery gibi veri ambarlarında saklayabilir ve Looker Studio (eski adıyla Data Studio) veya Power BI gibi araçlarla dashboard’lar oluşturabilirsiniz.
Zamanlanmış Raporlar
Haftalık veya aylık olarak otomatik raporlar üretip ekibinize veya müşterinize e-posta gönderecek şekilde kurgularsanız, her seferinde manuellerle uğraşmadan süreçler akışkan olur.
Veri Temizliği (Data Cleansing)
Otomasyon kurarken, duplicate veya hatalı verileri filtrelemek için kodlamada validasyon mantığı kurmanızda fayda var. Yoksa rapora yanlış veri yansıyabilir.
Eskiden çok fazla manuel rapor düzenleyip, bir Excel tablosu üzerinde formüllerle boğuştuğumuz olurdu. En ufak bir tablo güncellemesinde “Aman formüller bozulmasın!” diye çarpıntılar yaşardık. Şimdiyse veri entegrasyonunu profesyonelce kurguladığınızda bu stres minimuma iniyor.
Müşteri İlişkileri ve ROI Sunumu
SEO raporlarının en önemli amaçlarından biri de “biz ne kadar ilerleme kaydettik ve bu işin getirisi nedir?” sorusuna net cevap vermektir. Özellikle ajanslar veya serbest (freelance) SEO danışmanları için müşteriye rapor sunmak hayli kritik bir aşamadır.
Amaç ve Hedef Uyumu
Müşterinin esas amacı nedir? Daha fazla satış mı, daha fazla abone mi, marka bilinirliği mi? Raporu bu hedeflere göre yorumlamak, “Bakın, satışlarınızın %30’u organik trafikten geliyor ve bu geçtiğimiz çeyrekte %10 arttı” demek, müşteriyi mutlu eder.
ROI Hesaplaması
Basitçe, elde ettiğiniz geliri SEO çalışmalarına harcanan maliyete böleceksiniz. Tabii B2B sektörlerde veya uzun satış döngülerinde bunun tam olarak ölçülmesi zor olabilir. Ancak e-ticaret sitelerinde, “SEO’dan gelen satışların toplamı / SEO maliyeti = X” gibi bir formülleme yapmak mümkündür.
Hikâyeleştirme
Müşteri veriye baktığında bazen rakamların ormanında kaybolur. Kısa bir hikâye anlatımı, “Ocak ayında mobil hız optimizasyonu yaptık. Bu sayede Şubat ve Mart’ta mobil kullanıcı trafiğimiz %25, satışlarımız %10 arttı” demek, veriyi anlamlı bir çerçeveye oturtur.
Burada minik bir iğneleme yapalım…
Bazı ajanslar, “Trafiğiniz şu kadar arttı” diyerek başarı masalı anlatır, ama aslında trafik alakasız ziyaretçilerden gelmiştir. Dolayısıyla müşteri, “Peki bu trafik ne kadar işime yaradı?” diye sorduğunda cevap verilemez. Raporlar, sadece “sayısal büyüme”yi değil, “işlevsel büyümeyi” de yansıtmalı.
Farklı Hedef Kitleler İçin Raporda Özelleştirme
Tek bir rapor şablonunu herkes için kullanmak bazen yetersiz kalır. Şöyle düşünün: Büyük bir markanın CMO’su (Chief Marketing Officer) e-ticaret dönüşüm oranlarını ve markanın pazar payını görmek ister. Aynı şirketteki SEO uzmanları ise site hızından, tarama hatalarından bahseden detaylı teknik raporlara ihtiyaç duyar. Bu nedenle raporlarınızı hedef kitleye göre uyarlamak, sunumu da o oranda özelleştirmek gerekir.
Üst Düzey Yöneticiler İçin: Özet panolar (dashboard), ROI, satış artışı, pazar payı gibi temel iş metrikleri ve kısa-öz bir anlatım.
Pazarlama Ekibi İçin: Reklamlarla SEO entegrasyonu, anahtar kelime sıralaması, içerik performansı, marka bilinirliği metrikleri.
Teknik Ekip İçin: Hangi sayfada hangi hata var, site mimarisindeki optimizasyon önerileri, AMP sorunları, schema hataları, sayfa yüklenme süreleri gibi daha teknik detaylar.
Yapılan Hatalar ve Çıkartılan Dersler
Sektörde uzun yıllar içerisinde sayısız hata, aksamalar, gözden kaçan veriler, abartılan veriler gördük. İşte birkaç çarpıcı örnek:
Tek Metrik Yanılsaması
Bir ajans, müşterisine sürekli “Alexa sıralamanız 300k’dan 200k’ya çıktı” diye övünüyordu. Ancak Alexa verisi zaten net olmayabilir, ayrıca global bir sıralama organik trafiğin büyüklüğünü tek başına yansıtmaz. Sonuçta müşteri gerçek dönüşümlerde artış göremedi ve hayal kırıklığı yaşadı.
Kısa Vadeli Ani Değişimlere Aşırı Tepki
Google bir güncelleme yaptığında sıralamalarda dalgalanma oldu diye panikleyip her şeyi sil baştan yapmak uzun vadede çok zarar verebilir. Trendleri görmek için en az birkaç hafta beklemek, veriyi daha geniş açıdan değerlendirmek çoğu zaman daha sağlıklı.
Spam Linklere Umursamaz Yaklaşım
Güncel olmayan raporlamalar, siteye gelen yüzlerce spam linki gözden kaçırdı. Penguin benzeri bir güncelleme sonrası site ağır ceza yedi. Halbuki bu linkler erken tespit edilip disavow edilseydi belki zarar hafif olurdu.
Bu hatalar bize şunu öğretti. Raporlama, düzenli takip ve güncel bilgiyle beslendiğinde en efektif araçtır. Aksi halde yanlış bilgilerle yanlış stratejiler oluşturmak içten bile değildir.
Geleceğe Dair Trendler ve Beklentiler
Şu anda 2025 yılındayız diyelim. SEO ekosistemi de büyük değişimler geçiriyor. Yapay zekâ (AI) ve makine öğrenimi algoritmaları, kullanıcıların neyi istediğini daha iyi anlamaya başladıkça, SEO Raporlaması da ister istemez daha karmaşık veri setlerine uyarlanıyor. Örneğin:
Arama Motoru Dışında Aramalar
YouTube, TikTok, Instagram gibi platformlar da kendileri başlı başına arama motoru haline geldi. Her platform için farklı SEO stratejisi, farklı metrik seti ve farklı raporlama yapısı gerekecek. Özellikle yapay zeka chatbot araçları aramaların yükselen yıldızı. ChatGPT SEO diye bir kavramı duymuş muydunuz? Kendinizi alıştırın deriz…
Sesli Aramalar
“Hey Google, en yakın pizza restoranı nerede?” dediğimizde, sunulan cevap tek cümleyle kısıtlı olabilir. SEO raporlaması da “sesli aramalardan gelen trafik” veya “sesli arama sıralamasındaki position zero” gibi yeni metrikleri içerebilir.
Veri Görselleştirme ve İçgörü Otomasyonu
Looker Studio veya Power BI gibi araçlar, analitik içgörüleri otomatik çıkaran eklentiler sunuyor. Belki “Anomalileri tespit et ve bana e-posta at” tarzı sistemlerle, SEO uzmanları 7/24 veri başında olmadan kritik değişimleri yakalayabilecek.
SEO Raporlaması da bu yeniliklere uyum sağlamak zorunda. Aslında hepsi heyecan verici, çünkü veriyi analiz etmek daha eğlenceli hale geliyor ve uzmanların asıl yaratıcı stratejilere vakit ayırması mümkün oluyor.
Örnek Bir Geniş Kapsamlı SEO Raporlaması Senaryosu
Burada çok kapsamlı bir örnek senaryo üzerinden gidelim. Diyelim ki bir e-ticaret siteniz var ve ağırlıklı olarak moda ürünleri satıyorsunuz. Siteye “StilDünyası” adını verelim.
Veri Kaynakları:
- GA4
- Organik trafik, dönüşüm verileri, kullanıcı davranışları
- Search Console
- Arama sorgu performansı, ortalama konum, teknik hatalar
- Semrush
- Rakip analizi, backlink profili, anahtar kelime sıralamaları
- Screaming Frog
Site taraması, teknik SEO raporu
Rapor Bölümleri:
Genel Özet
Son ayda organik trafiğiniz %15, dönüşümleriniz (satışlar) %8 arttı. Bu artış, özellikle “yazlık elbise” kelimelerinde mevsimsel talebin yükselmesiyle desteklendi.
Anahtar Kelime Analizi
“Yazlık elbise” kelimesinde 7. sıradan 4. sıraya yükseldik. Aylık 40.000 aranma hacmi var, CTR’mız %12’ye çıktı.
“Kot ceket” kelimesinde 15. sıradaydık, 11’e yükseldik. Ancak aranma hacmi daha düşük.
Teknik SEO
Site hızı raporunda ortalama LCP 2.7 saniye (geçen ay 3.1 saniyeydi). İyileşme var. Ancak mobilde bazı sayfalarda CLS halen yüksek (0.3 üzerinde).
404 hatası: 12 sayfa sorunlu. Bunlar eski kampanya sayfalarından kaynaklanıyor, 301 yönlendirmesi önerildi.
Mobil uyumluluk: 5 sayfada metinler kayıyor, Search Console raporunu ekledik. CSS düzenlemesi gerekiyor.
Backlink Analizi
Toplam 2.300 backlink, 430 farklı alan adı. Son ayda 12 yeni alan adı eklenmiş. Bazıları moda blogları, iyi bir işaret.
Spam link oranı %2 civarında, ciddi bir sorun yok. Ancak “quick-cash-online” tarzı birkaç şüpheli domain disavow listesine alınmalı.
Kullanıcı Davranışları
Hemen çıkma oranı masaüstünde %35, mobilde %45. Mobil kullanıcı deneyimini iyileştirmek gerektiği görülüyor.
Ortalama oturum süresi 1 dakika 45 saniye. Blog içeriklerinde bu süre 2.5 dakikaya çıkıyor, ürün sayfalarında ise 1 dakikada kalıyor.
Rekabet Durumu
Ana rakip “TarzKapısı” sitesinin benzer kelimelerde ortalama sıralaması bizden biraz daha yüksek, ama backlink sayısı da çok daha fazla (650 alan adı).
Rakip, son dönemde influencer iş birliği yaparak sosyal medya yönlendirmelerini artırmış. Organik trafikte de yansıma var. Benzer strateji bize de uyarlanabilir.
Öneriler
Mobil sayfa hızını artırmak için CSS ve JS dosyalarını asenkron yükleme (async/defer) uygulaması.
Moda bloglarıyla işbirliğinin devam etmesi. Farklı backlink kaynağı çeşitliliği artmalı.
Özellikle “Kot ceket” kelimesi için detaylı bir rehber veya “Kot Ceket Nasıl Kombinlenir?” blog içeriği oluşturmak. İç bağlantıları optimize etmek.
Kategori sayfalarında (ör. Elbise kategorisi) daha iyi filtreleme ve kullanıcı dostu tasarım sağlamak (UX optimizasyonu).
Sonuç ve Beklentiler
Bu çalışmalarla 3 ay içinde hedeflenen, organik trafiği %20 artırmak ve dönüşümlerde en az %10 ek artış yakalamak.
Her ay rapor güncellenecek, Semrush ile rakiplerin gelişimi takip edilecek.
Bu raporu hazırlamak belki 50 sayfalık bir doküman haline gelecek ve her bölümde detaylı grafikler, tablolar, trend görselleri yer alacak. Ama temel mantığı, “Ne yaptık, ne oldu, ne öneriyoruz?” ekseninde tutmak. Her detay mükemmel şekilde abartılmamalı, çünkü karşınızdaki kişi belki teknik detayları anlamayabilir veya vakti az olabilir. Bazen anahtar kelime raporlarını ayrı bir ek belge yapıp teknik ekiple paylaşırsınız, yöneticilere daha özet bir sunum verirsiniz.
SEO Raporlaması, “Hadi bir bakalım kaç ziyaretçimiz varmış?” deyip geçmekten çok daha fazlasıdır. Doğru metrikleri seçip, doğru şekilde yorumladığınızda, hem site iyileştirmelerinin önünü açar hem de uzun vadede büyüme stratejinizi yönlendirir. Aksi halde, elinizde veri yığını olabilir ama eliniz boş kalabilir; tıpkı hazine haritasını okumayı bilmeyen define avcısının kaybolması gibi.
Sürekli öğrenmek zorundasınız
Algoritmalar, kullanıcı alışkanlıkları, cihaz çeşitliliği değişiyor. Raporlama sistemlerinizi de güncel tutun.
Odağı Kaybetmeyin: Her metrik önemli diye hepsine dalıp boğulmayın. İş hedeflerinize en çok katkı sağlayan metriklere öncelik verin.
Takım Oyunu
SEO sadece SEO uzmanlarının değil, aynı zamanda yazılımcıların, tasarımcıların, pazarlamacıların, yöneticilerin ortak işidir. Raporlar, bu ekiplerin iş birliğini kolaylaştırmalı.
Test ve Deney
A/B testleri ve çeşitli deneyler yaparak raporlarda da bu sonuçları paylaşın. Örneğin iki farklı başlık etiketinin (title tag) CTR üzerinde nasıl etkisi olduğunu görmek, raporlarda net çıktılar sunabilir.
Bu noktalara dikkat ederek SEO Raporlaması’nı rutinden çıkarıp stratejik bir yol gösterici haline getirebilirsiniz. Günün sonunda, iyi bir rapor “neden, nasıl, ne zaman” gibi soruları doyurucu şekilde yanıtlayan, aksiyona dönük ve ölçülebilir bir çerçeve sunar.
SEO Raporlaması, sitenizin internetteki performansını anlamak ve geleceğe dönük stratejileri belirlemek için pusulanızdır.
Veri Kaynağı Seçimi ve Kalitesi hayati önem taşır. Sadece Google Analytics veya Search Console değil, üçüncü taraf araçlardan ve hatta sunucu loglarından da beslenmek gerekir.
Analiz aşaması olmadan rapor, sadece rakamdan ibarettir. Rakamları “neden böyle oldu, ne yapmalı?” sorularıyla birleştirmelisiniz.
Teknik SEO, Backlink Analizi, Anahtar Kelime Sıralamaları, Kullanıcı Davranışları ve Core Web Vitals gibi başlıklar raporun temel yapı taşlarını oluşturur.
Otomasyon ve Veri Entegrasyonu, hataları azaltır ve zaman kazandırır. API’lerden gelen veriyi tek bir merkezde işlemek ve görselleştirmek raporlamayı çok daha verimli hale getirir.
Müşteri İlişkileri ve ROI Gösterimi, raporlamanın iş tarafındaki karşılığıdır. Müşteri ya da yöneticiler, somut çıktı ister. Rapor, “büyüme ne kadar oldu, getirisi ne?” sorularını net yanıtlamalıdır.
Uyarlama (Customization), farklı hedef kitlelere hitap etmek için raporun içeriğini değiştirmek gerekir. Üst düzey yöneticiler stratejik, teknik ekipler detaylı veriye bakar.
SEO Raporlaması, sizi sıradan site analizinden çıkarıp, rakiplerinizin önünde tutacak stratejik kararları almanızı sağlar. Bu uzun yolculuğun her adımında veriyi tutarlı, güncel ve doğru şekilde okumak, sizin en büyük gücünüz olur. Raporunuzun her yeni sürümünde “dünden bugüne ne değişti, yarın ne yapacağız?” sorularına yanıt buldukça, SEO yolculuğunuzun başarısı da perçinlenir. Gözünüz her zaman ufukta olsun, veriyle beslendiğiniz sürece yolunuz aydınlık!
Cevapla
Want to join the discussion?Feel free to contribute!